Γενικά περί χρωμάτων
Όπως είναι γνωστό, τα χρώματα είναι υλικά, τα οποία εφαρμοζόμενα πάνω σε μια επιφάνεια, σχηματίζουν έναν υμένα πάνω σ’ αυτήν. Ο σκοπός της επικάλυψης μιας επιφάνειας με χρώμα μπορεί να είναι:
- κάλυψη (αδιαφάνεια)
- διακόσμηση (χρωματισμός= επίτευξη κάποιας απόχρωσης)
- προστασία
Συνήθως τα χρώματα εφαρμόζονται ταυτόχρονα για δύο ή και για τους τρεις παραπάνω λόγους.
Σύσταση των χρωμάτων
Κατά κανόνα τα χρώματα αποτελούνται σε βασικές γραμμές από τρία βασικά συστατικά:
- Τον φορέα
- Τα πιγμέντα
- Τους διαλύτες
καθώς και από ορισμένα πρόσθετα σε μικρότερο ποσοστό.
Φορείς
Ο φορέας είναι αυτός που μετά την ξήρανση του σχηματίζει τον υμένα (φιλμ) του χρώματος. Συνήθως ο φορέας αποτελείται από μία ή περισσότερες ρητίνες.
Οι πρώτοι φορείς που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή χρωμάτων ήταν λάδια, φυσικές ρητίνες, πίσσες και άλλα ασφαλτικά υλικά. Φυσικές ρητίνες είναι τα διάφορα κόμμεα, συνήθως φυτικής προελεύσεως, όπως η ρητίνη του πεύκου, τα copal, damar, λάκκες (όπως το shellac) και άλλα. Από τα διάφορα λάδια, το πιο διαδεδομένο ήταν το λινέλαιο. Μ’ αυτό γίνονταν οι λεγόμενες λαδομπογιές. Άλλα λάδια που έχουν χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή χρωμάτων είναι το ιχθυέλαιο, το tung oil (ξυλέλαιο Κίνας), και διάφορα άλλα ξηραινόμενα ή ημιξηραινόμενα. Αρχικά οι φυσικές ρητίνες και τα λάδια χρησιμοποιήθηκαν αυτούσια. Αργότερα άρχισε η τροποποίηση τους με διάφορους τρόπους, όπως π.χ. βράσιμο λαδιών μαζί με φυσικές ρητίνες. Έτσι δημιουργήθηκαν τα πρώτα βερνίκια και απ’ αυτά κατασκευάζονταν τα βερνικοχρώματα.
Σήμερα σαν φορείς χρησιμοποιούνται σχεδόν αποκλειστικά συνθετικές ρητίνες. Ωστόσο χρησιμοποιούνται ακόμα μερικά από τα παραπάνω βερνίκια, ορισμένες φυσικές ρητίνες, συνήθως κατάλληλα τροποποιημένες, καθώς και πίσσες και ασφαλτικά υλικά.
Oι πιο διαδεδομένες από τις συνθετικές ρητίνες που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι:
- αλκυδικές (κυρίως)
- εποξεικές,
- πολυουρεθάνης,
- ακρυλικές,
- βινυλικές,
- σιλικόνης,
- χλωριωμένου καουτσούκ,
- πολυεστέρες,
- εστέρες κυτταρίνης και άλλες.
Συνήθως οι ρητίνες είναι σε μορφή διαλυόμενη σε οργανικούς διαλύτες, αλλά μπορεί να είναι και σε υδατικές διασπορές, γαλακτώματα, υδατοδιαλυτές μορφές ή άλλα. Βέβαια πολλές συνθετικές ρητίνες έχουν σαν βάση είτε λάδια, είτε φυσικές ρητίνες ή και τα δύο.
Η πιο συνήθης ταξινόμηση των φορέων και εξ’ αυτού των χρωμάτων είναι με βάση τον τρόπο σχηματισμού του υμένα (δηλαδή τον τρόπο που ξηραίνεται ο φορέας). Οι βασικότερες κατηγορίες χρωμάτων μ’ αυτή την ταξινόμηση είναι:
- αεροξηραινόμενα ή οξειδούμενα
- ξηραινόμενα με εξάτμιση
- ξηραινόμενα με χημική αντίδραση
Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι αλκυδικές ρητίνες, τα λάδια, και μερικές άλλες ρητίνες. Αυτές κατά την ξήρανση οξειδώνονται από τον ατμοσφαιρικό αέρα και έτσι σχηματίζεται ο υμένας.
Με εξάτμιση του διαλύτη ξηραίνονται τα μεγαλομοριακά πολυμερή, όπως είναι οι βινυλικές ρητίνες, οι ακρυλικές, το χλωριωμένου καουτσούκ κτλ. Σ’ αυτά ο πολυμερισμός έχει τελειώσει κατά την παραγωγή της ρητίνης και ο σχηματισμός του υμένα είναι μόνο φυσική διεργασία (εξάτμιση).
Στην τρίτη κατηγορία κατατάσσονται πολλών ειδών χρώματα (φορείς):
Τα χρώματα “φούρνου” περιέχουν 2 ειδών ρητίνες: ρητίνες που περιέχουν υδροξύλια (αλκυδικές ειδικού τύπου, ακρυλικές,…) και ρητίνες αζωτούχες (μελαμίνης-φορμαλδεΰδης, ουρίας-φορμαλδεΰδης,…) οι οποίες αντιδρούν και πολυμερίζονται σε κάποια υψηλή σχετικά θερμοκρασία, συνήθως μεταξύ 100-150°C ή και υψηλότερες. Τα χρώματα αυτά, μετά την εξάτμιση των διαλυτών, “ψήνονται” σε φούρνο στην κατάλληλη θερμοκρασία για ορισμένο χρόνο.
Άλλα χρώματα αντίδρασης, πιο συνηθισμένα σε βιομηχανικές εφαρμογές κατασκευών, εγκαταστάσεων και τεχνικών έργων είναι τα λεγόμενα χρώματα 2 (ή πολλαπλών) συστατικών. Τα χρώματα αυτά παραδίδονται για χρήση σε 2 (ή περισσότερες) συσκευασίες. Αμέσως πριν τη χρήση αναμιγνύονται τα 2 συστατικά. Σ’ αυτά οι φορείς μπορεί να είναι εποξεικές ρητίνες με τον σκληρυντή τους (αμίνες, πολυαμίδια, κτλ.), πολυουρεθάνες (σχηματίζονται από ισοκυανικές ρητίνες στο ένα συστατικό και ρητίνες περιέχουσες υδροξύλια στο άλλο), πολυεστέρες με τον καταλύτη και τον επιταχυντή και άλλα. Τα 2 συστατικά παραδίδονται στον καταναλωτή χωριστά, διότι από την στιγμή της ανάμιξης αρχίζει η χημική αντίδραση, η οποία μέσα σε λίγες ώρες τελειώνει και το χρώμα πήζει.
Όπως είναι φυσικό, ο τρόπος ξήρανσης που αναφέρθηκε παραπάνω καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και τις γενικές ιδιότητες των 3 αυτών κατηγοριών χρωμάτων.
Τα αλκυδικά χρώματα, που ξηραίνονται με οξείδωση, έχουν διάφορα στάδια ξήρανσης. Πρώτα εξατμίζεται ο διαλύτης. Αργότερα αρχίζει η οξείδωση. Σε λίγες ώρες τελειώνει η πρώτη ξήρανση και ύστερα η οξείδωση συνεχίζεται για λίγες μέρες, κατά τις οποίες η σκληρότητα του χρώματος αυξάνει συνεχώς.
Τα χρώματα που ξηραίνονται με εξάτμιση συνήθως στεγνώνουν αρκετά γρήγορα. Η ξήρανση είναι δυνατή ακόμα και σε χαμηλές θερμοκρασίες (γύρω στο 0°C), σε αντίθεση με τα άλλα χρώματα. Σ’ αυτά η τελική σκληρότητα επιτυγχάνεται από την πρώτη μέρα. Το πρόβλημα τους είναι ότι ξαναδιαλύονται στους διαλύτες τους και επομένως δεν έχουν καλή αντοχή σε διαλύτες, πετρελαιοειδή και λάδια.
Τα χρώματα φούρνου έχουν τη δυσκολία της εφαρμογής (φούρνοι, ειδικές εγκαταστάσεις). Ο υμένας τους είναι πολύ σκληρός, με μεγάλη στιλπνότητα και πολύ ανθεκτικός. Τα χρώματα 2 συστατικών, εκτός από την δυσκολία της ανάμιξης συστατικών και του χρόνου ζωής, έχουν συνήθως και περιορισμούς στη θερμοκρασία ξήρανσης, διότι η αντίδραση δεν είναι πάντα εφικτή σε οποιαδήποτε θερμοκρασία και σε ικανοποιητική ταχύτητα. Έχουν όμως κατά τεκμήριο την καλύτερη αντοχή σε χημικούς παράγοντες και τις καιρικές συνθήκες.
Υπάρχουν και άλλοι ιδιόμορφοι τρόποι σχηματισμού υμένα, όπως:
- Τα χρώματα υδατικής διασποράς, όπως είναι τα γνωστά “πλαστικά” χρώματα, όπου ο φορέας είναι διεσπαρμένος μέσα σε μια υδατική φάση υπό μορφήν γαλακτώματος. Κατά την ξήρανση, όσο εξατμίζεται το νερό, τα σωματίδια πλησιάζουν μεταξύ τους ώσπου κάποια στιγμή συντήκονται, σχηματίζοντας τον υμένα.
- Τα χρώματα ακτινοβολίας (radiation curing, rad-cure). Σ’ αυτά τα χρώματα, ο υμένας ξηραίνεται με σύντομη ακτινοβολία είτε με υπεριώδεις ακτίνες (UV-curing) είτε με δέσμη ηλεκτρονίων (e.b. curing= electron beam curing). Συνήθως με τον τρόπο αυτόν εφαρμόζονται διαφανή βερνίκια και ορισμένα μελάνια τυπογραφίας. Χρειάζονται ειδικές εγκαταστάσεις για αυτήν την εφαρμογή.
- Τα χρώματα πούδρας. Είναι σε μορφή πούδρας (σκόνης) και εφαρμόζονται με ειδικά μηχανήματα, με εκτόξευση εν θερμώ πάνω στο αντικείμενο. Αυτό βέβαια, όπως είναι φυσικό, περιορίζει πολύ την εφαρμογή τους μόνο σε ορισμένα βιομηχανικά προϊόντα. Συνήθως τα χρώματα πούδρας έχουν βάση ρητίνες πολυεστέρος ή εποξεικές.
Πιγμέντα
Μέσα στον φορέα είναι διεσπαρμένα ένα ή περισσότερα πιγμέντα. Τα πιγμέντα δίνουν στο χρώμα την αδιαφάνεια, και επομένως την καλυπτικότητα, το χρώμα (απόχρωση), και σε ορισμένες περιπτώσεις κάποια άλλη λειτουργικότητα, όπως την αντιδιαβρωτική προστασία στα αντισκωριακά, την τοξικότητα στα υφαλοχρώματα και άλλα. Εκτός από τα πρωτεύοντα πιγμέντα που έχουν τους παραπάνω ρόλους, υπάρχουν και τα δευτερεύοντα, που ονομάζονται και πληρωτικά υλικά (fillers, extenders). Τα πληρωτικά υλικά βοηθούν τα πρωτεύοντα πιγμέντα να αναπτυχθούν καλύτερα και το χρώμα να αποκτήσει όλες τις απαιτούμενες ιδιότητες χωρίς υπερβολική αύξηση του κόστους.
Συνήθως τα πιγμέντα είναι ανόργανες ουσίες σε σκόνη. Μερικές χρωστικές όπως π.χ. οι περισσότερες κόκκινες είναι οργανικές. Τα πιο διαδεδομένα πιγμέντα είναι:
- Λευκά: Διοξείδιο τιτανίου, οξείδιο ψευδαργύρου, λιθοπόνιο
- Μαύρα: Αιθάλη, οξείδιο σιδήρου (μαύρο- μαγνητίτης)
- Μπλε: Φθαλοκυανίνες (οργανικά), σιδηροκυανιούχος σίδηρος (milori, prussian blue)
- Κίτρινα: Οξείδιο σιδήρου (ώχρα), χρωμικός μόλυβδος, οργανικά πιγμέντα
- Κόκκινα: Οξείδια σιδήρου (κόκκινα- αιματίτης), οργανικές λάκκες, άλατα μολυβδαινίου, άλατα καδμίου
- Πράσινα: Οξείδιο χρωμίου, οργανικά πιγμέντα, συνδυασμοί κίτρινων και μπλε πιγμέντων
- Μεταλλικά: Αλουμίνιο, ψευδάργυρος, μπρούντζος
- Αντισκωριακά: Μίνιο (επιτεταρτοξείδιο μολύβδου), χρωμικός ψευδάργυρος, φωσφορικός ψευδάργυρος
- Πληρωτικά υλικά: Θειικό βάριο, ανθρακικό ασβέστιο, τάλκης, μίκα, πυριτικά άλατα, καολίνης
Διαλύτες
Οι διαλύτες έχουν παροδική χρήση, όσο το χρώμα βρίσκεται σε υγρή κατάσταση. Βέβαια δίνουν στο χρώμα και ορισμένες ιδιότητες, όπως την ικανότητα “απλώματος” (flow), χωρίς την δημιουργία γραμμών από το πινέλο και πολλές άλλες.
Οι διαλύτες που χρησιμοποιούνται στην χρωματοβιομηχανία είναι:
- Υδρογονάνθρακες: White spirit (υποκατάστατο νεφτιού), ξυλόλη, τολουόλη, νάφθες
- Αλκοόλες: Βουτανόλες, ισοπροπανόλη
- Εστέρες: Οξικός αιθυλεστέρας και βουτυλεστέρας κ.ά.
- Κετόνες: MIBK (μεθυλοισοβουτυλοκετόνη), ΜΕΚ
- Γλυκολαιθέρες και άλλοι διαλύτες.
Η τάση της επιστήμης των χρωμάτων και ρητινών και μεγάλο μέρος των ερευνών σήμερα είναι προς την κατεύθυνση της χρησιμοποίησης όσο το δυνατόν χαμηλότερου ποσοστού οργανικών πτητικών συστατικών (διαλυτών κλπ) (αγγλικά V.O.C.= volatile organic content) για να μην επιβαρύνεται το περιβάλλον άσκοπα μ’ αυτές τις οργανικές ενώσεις. Η προσπάθεια αυτή γίνεται με πολλούς τρόπους.
Ένας τρόπος είναι η χρήση ρητινών που διαλύονται ή διασπείρονται σε νερό. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι τα χρώματα αυτά δεν βλάπτουν καθόλου το περιβάλλον, διότι και οργανικά πτητικά (VOC) περιέχουν, όπως αμίνες και άλλα βοηθητικά πρόσθετα, και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον πρέπει να εξετάζονται συνολικά από την παραγωγή των πρώτων υλών μέχρι την τελική διάθεση των αποβλήτων εφαρμογής αλλά και των ιδίων των χρωμάτων μετά το πέρας της ζωής τους ή της ζωής των βαμμένων αντικειμένων. Τα χρώματα αυτής της κατηγορίας (ή αυτών των κατηγοριών) δεν έχουν ακόμη κατορθώσει να αποκτήσουν τελείως τις απαιτούμενες ιδιότητες, εκτός από τα “πλαστικά” χρώματα τοίχου καθώς και μερικά χρώματα ηλεκτροφόρησης που χρησιμοποιούνται με επιτυχία, κυρίως στην αυτοκινητοβιομηχανία.
Πάλι με στόχο την μείωση της περιεκτικότητας οργανικών διαλυτών έχουν αναπτυχθεί τα λεγόμενα χρώματα υψηλής περιεκτικότητας στερεών (high solids). Οι ρητίνες με τις οποίες παράγονται είναι ειδικής κατασκευής και χαμηλότερου ιξώδους και επομένως χρειάζεται λιγότερος διαλύτης, τόσο κατά την παραγωγή όσο και κατά την εφαρμογή του χρώματος.
Τέλος υπάρχουν και τα χρώματα πούδρας (powder coatings) όπως αναφέραμε πιο πάνω, τα οποία δεν έχουν καθόλου διαλύτη.
Πρόσθετα
Εκτός από τα παραπάνω συστατικά, στα χρώματα περιέχονται και άλλα συστατικά – πρόσθετα σε μικρότερα ποσοστά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο ρόλος τους είναι εξ ίσου μικρός.
Ενδεικτικά μερικά πρόσθετα είναι τα στεγνωτικά (καταλύτες για την οξείδωση), αντιπετσωτικά, αντικαθιζητικά, βοηθητικά “στρωσίματος” επιφάνειας (συνήθως τασιενεργά υλικά), διαβρέκτες για την επιτυχή ανάμιξη ανόργανων πιγμέντων με οργανικούς φορείς, αντιαφριστικά και πολλά άλλα.
Εφαρμογή χρωμάτων
Όπως είναι γνωστό, διακρίνονται δύο γενικότερες περιπτώσεις εφαρμογής χρωμάτων:
- κατασκευές που βάφονται μια φορά και αργότερα πιθανόν χρειάζονται απλά κάποια συντήρηση, όπως είναι τα κτίρια, βιομηχανικές εγκαταστάσεις, μικρότερες κατασκευές κτλ. και
- συστηματική βαφή του προϊόντος παραγωγής, συνήθως σε κάποια γραμμή παραγωγής.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι εφαρμογής των χρωμάτων. Οι πιο συνηθισμένοι είναι με πινέλο, πιστόλι αέρος, πιστόλι χωρίς αέρα (airless spray), ρολό, εμβάπτιση.
Η βαφή με πινέλο είναι ο πιο γνωστός τρόπος. Εφαρμόζεται σε μικρές επιφάνειες και κυρίως στα υποστρώματα, γιατί με το πινέλο επιτυγχάνεται η καλύτερη δυνατή διείσδυση του χρώματος στους πόρους της επιφάνειας.
Το πιστόλι αέρος χρησιμοποιείται για μεγάλες επιφάνειες και για ταχύστεγνα χρώματα όπου το πινέλο δεν προφταίνει να απλώσει καλά. Σ’ αυτό διοχετεύεται αέρας από ένα ψεκαστήρα. Με το σχηματιζόμενο κενό αναρροφάται το χρώμα, το οποίο μαζί με τον αέρα ψεκάζεται πάνω στην επιφάνεια που βάφεται.
Στο πιστόλι χωρίς αέρα (airless spray), το χρώμα βρίσκεται μέσα σ’ ένα πιεστικό δοχείο. Εφαρμόζεται υψηλή πίεση πάνω στην επιφάνεια του χρώματος, οπότε αυτό οδηγείται με ταχύτητα μέσα από το πιστόλι (χωρίς αέρα) και πάνω στην επιφάνεια. Αυτό το πιστόλι είναι πολύ συνηθισμένο στη βιομηχανική βαφή συντήρησης και τη ναυτιλία, για τα υψηλού ιξώδους χρώματα, όπως τα ενδιάμεσα χρώματα High Build, που το πιστόλι αέρος δεν μπορεί να προωθήσει και να απλωθούν καλά χωρίς να προηγηθεί αραίωση.
Με ρολό βάφονται μεγάλες επίπεδες επιφάνειες χωρίς γωνίες.
Τέλος η εμβάπτιση χρησιμοποιείται για γρήγορη βαφή και μόνο για μικρά σχετικά αντικείμενα που χρειάζεται να επικαλυφθούν πλήρως. Με τον τρόπο αυτόν εφαρμόζονται συνήθως τα χρώματα σε γραμμές παραγωγής.
Παραλλαγή του πιστολιού αέρος είναι το ηλεκτροστατικό πιστόλι. Το χρώμα, το οποίο με κατάλληλα πρόσθετα γίνεται αγώγιμο, φορτίζεται ηλεκτρικά. Το αντικείμενο φορτίζεται αντίθετα και έτσι το χρώμα διοχετεύεται επιλεκτικά μόνο πάνω στο αντικείμενο. Με τον τρόπο αυτόν βάφονται μεταλλικά (αγώγιμα) αντικείμενα με περίεργα συνήθως σχήματα. Και αυτός ο τρόπος βαφής ενδείκνυται για γραμμές παραγωγής.
Με ηλεκτροφόρηση σε λουτρό εφαρμόζονται, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, ορισμένα υδατοδιαλυτά χρώματα, συνήθως σε γραμμές παραγωγής της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Συστήματα χρωμάτων
Όταν κάποιος μελετά τον χρωματισμό κάποιας κατασκευής ή κάποιου αντικειμένου, τα χρώματα συνήθως θεωρούνται σαν πλήρη συστήματα.
Ένα σύστημα χρωμάτων αποτελείται συνήθως από τα:
- Αστάρια (primers)
- Υποστρώματα ή ενδιάμεσα στρώματα (undercoats)
- Τελικά χρώματα
Τα αστάρια έρχονται σε απ’ ευθείας επαφή με την επιφάνεια και εξασφαλίζουν την πρόσφυση. Αν πρόκειται για σιδερένια επιφάνεια, τότε πρέπει να εξασφαλίσουν και την αντιδιαβρωτική προστασία.
Τα ενδιάμεσα δίνουν πάχος στο σύστημα χρωμάτων και εξασφαλίζουν την σύνδεση ανάμεσα στα αστάρια και τα τελικά χρώματα.
Τα τελικά χρώματα δίνουν στο σύστημα την απόχρωση, την τελική όψη (γυαλάδα, υφή) και την αντοχή στο περιβάλλον με το οποίο αυτό έρχεται σε επαφή, είτε αυτό είναι νερό, ή κάποιο χημικό, είτε οι καιρικές συνθήκες, η ηλιακή ακτινοβολία, τριβές, κρούσεις και άλλα.
Για να αποδώσει ικανοποιητικά ένα σύστημα χρώματος, πρέπει να έχει καλή πρόσφυση στην επιφάνεια. Αυτό είναι η δουλειά του ασταριού που έρχεται σε απ’ ευθείας επαφή με αυτήν.
Στο σημείο αυτό πρέπει να πούμε δυο λόγια για το πάχος της κάθε στρώσης χρώματος. Το πάχος του ξηρού υμένα καθορίζεται από τον κατασκευαστή για κάθε χρώμα. Αυτό συνήθως πρέπει να είναι περίπου 30-40 μικρά για τα κανονικά χρώματα, αλκυδικά, χλωριωμένου καουτσούκ, εποξειδικά, πολυουρεθάνης, ενώ για τα βινυλικά και ακρυλικά ακόμα λιγότερο, συνήθως 20-30 μικρά. Τούτο γιατί ο διαλύτης του χρώματος πρέπει να έχει την δυνατότητα να εξατμίζεται πριν ακόμα αυτό στεγνώσει. Επειδή τα βινυλικά και ακρυλικά ξηραίνονται αμέσως, γι αυτό και το πάχος πρέπει να είναι μικρότερο. Αν το χρώμα στεγνώσει πριν εξατμισθεί ο διαλύτης και εγκλωβιστεί ο τελευταίος στον υμένα του χρώματος, ο υμένας θα μείνει μαλακός, ενώ ο διαλύτης σιγά- σιγά θα εξατμιστεί ή θα αντικατασταθεί από υγρασία και θα αφήσει πόρους στον υμένα, οι οποίοι θα επιτρέψουν στην υγρασία και το οξυγόνο να διαπεράσουν τον υμένα και να προσβάλλουν την βαμμένη επιφάνεια, οπότε η προστασία είναι ελλιπής.
Επειδή το κόστος εφαρμογής χρωμάτων γίνεται όλο και μεγαλύτερο σχετικά με το συνολικό κόστος και για να μπορεί να εφαρμοσθεί ένα σύστημα χρωμάτων με όσο το δυνατόν λιγότερες στρώσεις και σε λιγότερο χρόνο, έχουν αναπτυχθεί χρώματα, κυρίως για χρήση σαν ενδιάμεσα, που μπορούν να εφαρμοσθούν σε σχετικά παχύ στρώμα. Αυτά τα χρώματα λέγονται High Build. Συνήθως το πάχος κάθε στρώσεως αυτών των χρωμάτων κυμαίνεται από 80-100 μικρά.
Η σύσταση των χρωμάτων high-build είναι διαφορετική. Οι ρητίνες έχουν χαμηλότερο ιξώδες, επομένως χρησιμοποιούνται λιγότεροι διαλύτες. Αυτοί πάλι είναι ειδικά επιλεγμένοι για να εξατμίζονται βραδύτερα, επομένως ομαλότερα. Τέλος και τα πιγμέντα είναι κατάλληλα επιλεγμένα για να υποβοηθούν με την δομή του υμένα την πλήρη εξάτμιση των διαλυτών.
Μετά την εφαρμογή των ενδιαμέσων στρωμάτων χρώματος, ακολουθεί το τελικό χρώμα το οποίο σκοπό έχει να καλύψει όλα τα άλλα στρώματα, να δώσει την τελική επιθυμητή απόχρωση, να προστατεύσει το σύστημα χρωμάτων από τις ατμοσφαιρικές συνθήκες περιβάλλοντος είτε απλού είτε βιομηχανικού ή και από απ’ ευθείας επαφή διαφόρων ουσιών.
Και εδώ ισχύει το πάχος των 30-40 μικρών για τα αλκυδικά, χλωριωμένου καουτσούκ, εποξειδικά, πολυουρεθάνης ενώ για τα βινυλικά και ακρυλικά 20-30 μικρά.
Για να αποδώσει μια επικάλυψη σιδηροκατασκευών με ένα σύστημα χρωμάτων πρέπει αυτή να έχει συνολικό πάχος ξηρού υμένα οπωσδήποτε πάνω από 100-150 μικρά. Ανάλογα με το περιβάλλον και το είδος του χρώματος μπορεί να απαιτηθούν και 300-600 μικρά.
